Alongside our own publications, Tib Shelf peer reviews and publishes the works of aspiring and established Tibetologists. If you would like to publish with us or request our translation services, please get in touch, our team would be pleased to help. Tib Shelf has been accredited by the British Library with the International Standard Serial Number (ISSN): 2754–1495
རྒྱལ་བསྟན་གསེར་གྱི་ཡང་ཞུན་རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་རང་ལུགས་འཛིན་པའི་དཔལ་བྲག་འགོ་དགོན་དགའ་ལྡན་རབ་བརྟན་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་ནི། རང་ཅག་ཁ་བ་རི་བ་རྣམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གང་ལ་ཕོག་པའི་ལྷག་པའི་ལྷ་སྐལ་གཅིག་པུ་འཕགས་མཆོག་ཕྱག་ན་པདྨོའི་གདུལ་ཞིང་མུ་ཁྱུད་ཀེ་ལ་ཤིའི་རྣམ་པར་གྲུབ་པའི་ལྗོངས་ཆེན་པོ་འདི་ལ། བོད་དང་བོད་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་བོད་ཆེན་པོའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་མདོ་སྟོད་ཏྲེ་ཧོར་བྲག་འགོ་ཞེས་པ་བྱ་བའི་ཡུལ་གྲུ་བྲག་འགོ་རྫོང་གི་ལྟེ་གནས་ནས་ལྷོའི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཙམ་བགྲོད་ན། ར་མ་སྒང་ཞེས་པའི་སའི་ཀ་བཞི་དང་སྲུང་བཞི་སོགས་ཚང་བས་དཔྱད་ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་གནས་མཆོག་དེར།
རྒྱལ་སྲས་ལྷ་ལུང་དཔལ་གྱི་རྡོ་རྗེས་གླང་དར་མ་བསྒྲལ་ནས། འབྲི་ཟླ་ཟལ་བོའི་སྒང་དང། ཚ་བ་སྒང་། སྨར་ཁམས་སྒང་། སྤོ་འབོར་སྒང་། དམར་རྫ་སྒང་། མི་ཉག་རབ་སྒང་བཅས་མདོ་ཁམས་སྒང་དྲུག་གི་གནས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་བཞེས་ཀྱི་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་སྐབས། ཧོར་བྲག་འགོ་དགོན་པ་འདི་ཉིད་ཐོག་པར་ཕྱག་བཏང་གནང་བ་རེད། (སྤྱི་ལོ་དགུ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ཡས་མས་ཤིག།)
གཞན་ཡང་ལྷ་རི་མཆོད་རྫོང་སྨུག་པོ། རྡོ་རི་བར་ཟིང་གི་གནས་མཆོག་གནས་ཡུལ་མཁའ་འགྲོ་འདུ་བའི་བསྒྲུབ་ཕུག་སོགས་སུ་ཡུན་རིང་སྒྲུབ་པ་ཉམས་བཞེས་ཐུགས་མཐིལ་དུ་མཛད་ནས་བཞུགས་པ་ད་ལྟ་མཐོངས་སུ་ཡོད་པ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་དང་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་དངོས་འབྱོར་ཡིད་སྤྲུལ་གྱི་མཆོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ཚོགས་བསགས་དགོས་པའི་བརྡ་རྟགས་སུ། དགོན་གནས་ར་མ་སྒང་གི་རྡོའི་སྟེང་དུ་མཆོད་པའི་དབྱིབས་རྗེས་ད་ལྟ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད།
དེ་ནས་(སྤྱི་ལོ་༡༦༦༣ལོ)ལྷར་བཅས་འགྲོ་བའི་གཙུག་རྒྱན་རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པ་ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་ཐུགས་ཀྱི་སློབ་ཆེན་རྫ་ཆོས་རྗེ་ངག་དབང་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་ཧོར་བྲག་འགོ་དགོན་འདི་ཉིད་བཀའ་གདམས་གསར་མའི་ཆོས་ལུགས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ་དགའ་ལྡན་རབ་བརྟན་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་གི་ཆོས་གྲྭ་རྒྱལ་བསྟན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེ་ཞེས་སྙན་གྲགས་ཀྱི་རྒྱལ་རྔ་ཀུན་བཟོད་ཀྱི་ལྟེ་བ་འགངས་པར་མཛད་པའོ།
སྐབས་འདིར་ས་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་རོལ་བ། དཔོན་དྲིན་རྗེ་ཚེ་བསྟན་ནོར་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ས་སྐྱོང་ཆེན་པོ་ནི། ཇོར་ཇིང་གིར་གནམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་རིམ་པར་བརྒྱུད་པའི། ཧོར་གོ་དོན་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པའི་གདུང་རྒྱུད་ནས་ཆད་པ་ཞིག་འཁྲུངས་ནས། རྒྱ་བོད་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་སྙན་སྒྲོན་ཕུལ་ཏེ། ཧོར་བྲག་འགོའི་ཆོས་སྡེ་དགའ་ལྡན་རབ་བརྟན་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་གི་རྟེན་གྱི་གཙོ་བོ་ཇོ་བོ་རིན་པོ་ཆེ་ཉིད་སྟོན་པ་དངོས་ཀྱི་ཞལ་སྐྱེན་དུ་རྒྱུ་དངུལ་དཀར་རིན་ཆེན་གཉིས་པས་བྱས་ཤིང་། བཟོ་བོ་བལ་ཡུལ་སོགས་ནས་གདན་དྲངས་ཏེ་འབྱོར་སྒྲོས་ཤིང་སྤུས་ལེགས་པ་ཞིག་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་སར་བསྐྲུན།
རྟེན་མཆོག་དེ་ཉིད་བཞུགས་གནས་ཀྱི་༼གནང་ཧོ་ལ༽་བཅས་པ་གསར་བསྐྲུན་གནང་སྟེ། ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་བཀོད་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཞེས་མཚན་གསོལ་ཞིང་། རྒྱ་ཡིག སོག་ཡིག བོད་ཡིག་༼ཚེ་བདེ་གླིང་༽སུམ་སྦྲེལ་གྱི་ཕྱག་རྟགས་གནང་བའང་༼གནང་ཧོ་ལ༽དེ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ཐོག་ཏུ་ཡོད་དོ།
སྤྲུལ་པའི་ལྷ་བཟོ་ནམ་མཁའ་རྒྱན་ཞེས་བཟོ་རྩལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུན་དུ་མེད་པ་ཞིག་བྲག་འགོའི་དཀྲོ་པ་ཞེས་པའི་གྲོང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་ཕྱུགས་རྫི་རུ་ཕེབས་སྐབས་རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་ངོར། སློབ་དཔོན་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེས་ཞལ་གཟིགས་ཏེ། དེང་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་ལྷ་བྲིས་ཤིག་དང་འགྲོ་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་འོངས་གསུངས་ནས་བྲིས་ཆས་ཚང་མ་གནང་བ་དང་། གཉིད་སད་ཚེ་སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་མང་པོ་དྲན་ཅིང་པིར་བཞི་དང་བྲིས་ཆས་ཚད་ལྡན་ཞིང་མངོན་སུམ་དུ་ཡོད་པ་བདག་སྤྲོད་བྱས་ཏེ། འབད་བརྩོན་གྱིས་སྦྱངས་མི་དགོས་པར་སྐྱེས་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷ་བྲི་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་བྱུང་བས་སྤྲུལ་བའི་ལྷ་བཟོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱག་བྲིས་གནང་བའི་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་དང་། བདེ་ཆེན་ཞིང་བཀོད་སོགས་ཀྱི་ཞལ་ཐང་དང་ངོས་རིས་སོགས་བཟོ་རྩལ་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ལ་བྲིས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་གཟི་འོད་འཕྲོ་བ་བཅས་ཀྱི་རྟེན་མཆོག་མང་དུ་བཞུགས།
གཞན་ཡང་ནས་འབྲུ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་གངས་རི་དང་སེང་གེ་ཁ་སྤྲོད་བརྐོ་ཐུབ་པའི་ཤིང་རྐོའི་ལག་རྩལ་ལ་མངའ་དབང་བརྙེས་པ་ཞིག་བྲག་འགོའི་བྲག་རྒྱབ་གྲོང་དུ་འཁྲུངས་ནས་དེས་བཀའ་གདམས་ལྷ་བཞི་དང་། ༼དགོན་པའི་མཚན་བྱང་སོག་ཡིག་ཏུ་ཡོད་པར་ཡིག་ཆར་གསལ་ཡང་བརྙེས་སོན་མ་བྱུང་།༽ བཏགས་གྲོལ། ཀུན་ཏིགས་དཀྱིལ་འཁོར། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སོགས་ཀྱི་པར་ཤིང་བསྐོས་པ་སོགས་གཙོས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་སོགས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་དང་གསུང་རབ་ཀྱི་པར་ཤིང་མང་དུ་བཞུགས།
བྲག་འགོ་དགོན་དེར་མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་ཇི་ལྟར་དབུ་བརྙེས་པའི་ཚུལ་ནི།
དཀར་མཛེས་སྐུ་ཞབས་འཁྲུངས་སར་བླ་མ་བློ་བཟང་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་གཟིམ་ལམ་དུ། དམ་སྲི་འབྱུང་པོས་ཕྱག་མདའ་བསྒྲེངས་ཏེ་བྲག་དགོན་དཀྲུགས་གྲབས་བྱེད་པའི་འདིའི་འགོག་སྲུང་ལ། མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་འཛུགས་ན་ཕན་པ་ཡོད་པར་དགོངས་ནས། བྲག་འགོའི་སྲིད་འཛིན་རྣམས་ཁོང་གི་མདུན་དུ་བཅར་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་པར་གསུངས་པས། བྲག་འགོའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ཆོས་གྲྭ་ཁྱེད་ཕེབས་ཏེ་འཛུགས་དགོས་ཞེས་ཞུ་བ་ཕུལ་ཚེ། བླ་མ་བློ་བཟང་ཕུན་ཚོགས་ཁོང་གིས་གསུང་རྒྱུར། སྔར་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་ཨ་མདོ་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་ལ། ཧོར་གྱི་དགོན་སྡེ་བཅུ་གསུམ་དུ་མཚན་ཉིད་ཆོས་གྲྭ་རེ་བཙུག་དགོས་པའི་བཀའ་གནང་ཡོད། འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་གདན་འདྲེན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བཀའ་བསླབ་ཕེབས་པ་ལྟར།
སྔོན་ལ་བང་ཆེན་བཏང་ཞིང་། རིམ་བཞིན་བྲག་འགོ་ཡུལ་གྱི་སེར་སྐྱ་བརྒྱ་ཕྲག་ཙམ་བྱང་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ཨ་མདོ་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པ་གདན་འདྲེན་དུ་སོང་། སྔོན་གྱི་བང་ཆེན་གྱི་ངག་ལམ་བརྒྱུད་དེ། འཇམ་དབྱངས་བཞེད་པ་ཕེབས་པ་ན། བྱོན་པའི་དུས་བབས་ཐོག་ཏུ་མ་ཁེལ་བས། ཆུ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྔར་དང་མི་འདྲ་བ་ཤུགས་དྲགས་ཤིང་རྦ་རླབས་འཕྱུར་བ་ཕན་ཚུན་འགྲོ་བའི་དུས་སྐབས་བཀག་ཅིང་། ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་སྐབས་སུ་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པས་ཕེབས་པའི་དུས་བབས་མ་ཡིན་པར་དགོངས་ཏེ། ཆུ་རྐྱལ་མཁས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་མངགས་ནས་ད་སྐབས་ཁོ་བོ་བྲག་འགོ་རུ་ཕེབས་དུས་སྐབས་མིན་ཡང་། ནམ་ཞིག་ན་འཇམ་དབྱངས་མིང་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་བྲག་འགོ་དགོན་དུ་མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་འཛུགས་པར་འགྱུར་ཞེས། ཡི་གེ་དང་གསུངས་འཕྲིན་བཅས་བསྐུར་གནང་བྱེད་པས་སོ་སོར་རང་ཡུལ་དུ་ལོག་གོ།
ཕྱིས་སུ་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་སྐུ་ཕྲེང་། འཇམ་དབྱངས་ཟུར་པ་ཁོང་། སེ་ར་ཀེའུ་ཚང་རི་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་ཤིང་། རིམ་པར་ཁམས་ཕྱོགས་སུ་ཕེབས་ནས་བྲག་འགོ་དགོན་དུ་(སྤྱི་ལོ་༡༨༡༧)རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་ལོར་དབང་ཕྱུག་ཆེས་པ་མེ་མོ་གླང་གི་ལོར་དགའ་ལྡན་རབ་བརྟན་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་དུ་མདོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཆོས་གྲྭ་དབུ་བརྙེས། །
བྲག་འགོ་དགོན་འདིར་བླ་མ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཇི་ལྟར་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནི།
དང་པོ། རྗེ་བཙུན་བླ་མ་དམ་པ་ཀེའུ་ཚང་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ཡར་རྒྱས་དཔལ་བཟང་པོ་ནི།
དཀར་མཛེས་མཁར་ཤུལ་གྲོང་དུ་ཡབ་ཚེ་བརྟན་དང་ཡུམ་ཨ་མཚོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ཤིང་ལུག་ནག་པ་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་སྐུ་བལྟམས། དགུང་ལོ་བདུན་པར་འཁྲུངས་སར་རྡོ་རྗེ་འཆང་བློ་བཟང་ཕུན་ཚོགས་མཐུ་སྟོབས་རྒྱ་མཚོ་དཔལ་བཟང་པོ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། སྐུ་ཞབས་བློ་གྲོས་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་ཀེའུ་ཚང་བླ་མ་དཔོན་སློབ་བྱམས་པ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་གནང་། དགུང་གྲངས་བཅུ་གཉིས་ཐོག་ལྷ་ལྡན་དུ་ཕེབས་ཏེ། སྐྱབས་མགོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་སོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མང་པོ་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མཐའ་དག་ལ་གསན་སྦྱངས་མཛད་དེ། སླར་ཁམས་ཕྱོགས་སུ་ཕེབས་ནས་ཧོར་བྲག་དགོན་པའི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་བདག་གིར་བཞེས་ཤིང་གདུལ་བྱ་ཐུགས་བརྩེ་བས་བསྐྱངས་།
འདིའི་གསུངས་རྩོམ་ཡང་༼བླ་མ་ལྔ་བཅུ་པ་།༽ དང་༼རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི་སྦོམ་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་བཤད་ལུང་སྩལ་སྐབས་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་རྒྱུད་སྡེ་སྙིང་པོ།༽ཞེས་བྱ་བ་དང་། ༼བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་རིམ་པ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བློ་སྦྱོང་ཟུང་འབྲེལ་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་རྒྱལ་སྲས་དེད་དཔོན་ཚོགས་ཀྱི་འཇུག་ངོགས་ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་མཚོར་བགྲོད་པའི་གྲུ་རྫིངས་།༽ ༼བླ་མའི་བཀའ་དྲིན་དྲན་པའི་བསྟོད་དབྱངས་དད་པའི་ཆུ་རྒྱུན།༽ ༼འོད་དཔག་མེད་ལ་བརྟེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་འཕོ་བའི་ཉམས་ལེན་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་མན་ངག་བདེ་ཆེན་ལམ་བཟང་སྟོན་པའི་ས་མཁན།༽ཞེས་བྱ་བ་སོགས་གསུངས་ཆོས་མང་དུ་ཡོད་དོ།
སྐུ་ཚེ་དེ་ལ་གདུལ་བྱའི་སྣང་ངོར་མཇུག་བསྡུས་ཏེ། རང་བཞིན་བདེ་སྟོང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ནས་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་བསྡུས་སོ། དམ་པ་འདིའི་ཡང་སྤྲུལ་སྒང་ཞབས་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་དུ་ཐེངས་གཉིས་འཁྲུངས་ཀྱང་གཉིས་ཀ་ཡུན་རིང་མ་བཞུགས་པར་གཤེགས།
དེ་ནས་ཀེའུ་ཚང་མཆོག་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་ཐུབ་བསྟན་དཔལ་ལྡན་དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ་ནི། ཤར་མི་ཉག་ཤ་ཕོ་གཤིས་ཞེས་པའི་ས་ཆ་རུ་ཡབ་ཨ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་མ་ཡུམ་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ཆུ་ཕོ་སྟག་གི་ལོ་ལ་སྐུ་འཁྲུངས། གཟིགས་རྒྱབ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོས་ཀེའུ་ཚང་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ཡིན་པར་ལུང་གིས་བསྔགས་ཤིང་ངོས་འཛིན་གནང་། དགུང་ལོ་བཞི་པ་ཤིང་སྤྲུལ་ཟླ་བ་༡༡ཚེས་༡༦ཉིན་བྲག་འགོ་དགོན་པས། སེང་ལྡེང་རི་ཁྲོད་བདེ་ཆེན་བསམ་གཏན་གླིང་དུ་གདན་དྲངས་ནས་གཟིམ་ཆུང་བཀྲ་ཤིས་ཉི་འོད་འཁྱིལ་བ་རུ་བཞུགས་སུ་གསོལ། དགུང་ལོ་བརྒྱད་པའི་ཐོག་ཧོར་བྲག་འགོ་དགོན་པའི་ཁྲི་ལ་ཞབས་སོར་འཁོད། རིམ་པར་ལྷ་ལྡན་དུ་ཕེབས་ནས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གསན་སྦྱངས་མཛད་དེ། མཁས་བཙུན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་། རྒྱ་བོད་གཉིས་ལ་ཉི་ལྟར་དུ་གྲགས་པ་བྱུང་ངོ་།
བྲག་དཀར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་འཛིན་སྙན་གྲགས།
རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ནང་དུ་བྲག་དཀར་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་འཛིན་སྙན་གྲགས་ཞེས་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ་བསྐལ་བཟང་རྣམ་འདྲེན་བཞི་པའི་བསྟན་པ་དང་བྱེ་བྲག་འཇམ་མགོན་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་མོའི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་མཚན་བཤད་སྒྲུབ་ཟུང་གིས་སྲིད་པའི་མཁའ་རུ་བསྒྲེངས། ཁོང་གིས་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བ་ལ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་པོད་བཅུ་གཉིས་ཡོད། ཁོང་གིས་བྲག་འགོའི་དགེ་ཐར་ལུང་པ་སོགས་བཞུགས་གནས་ཀྱི་གཙོ་བོ་མཛད་དོ།
ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་བྱམས་པ་ཆོས་གྲགས།
ཁྲི་རིན་པོ་ཆེན་བྱམས་པ་ཆོས་གྲགས་ནི་ཝ་ལུང་གྲོང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་ནས་བྲག་དགོན་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས་ནས་ཚད་མ་དང་ཕར་ཕྱིན་སོགས་ལ་སློབ་གཉེར་མཛད། དགུང་ལོ་བཅོ་ལྔའི་ཐོག་དབུས་སུ་ཕེབས་ཏེ་འབྲས་སྤུངས་སུ་གཞུང་ཆེན་པོ་ཏི་ལྔ་ག་ཐོས་བསམ་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད་ཅིང་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམ་ཨང་དང་པོའི་མཚན་སྙན་བཞེས། དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་གྲྭ་ཚང་དུ་ཞུགས་ནས་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་ཐོས་བསམ་མཛད་དེ་མཁས་པའི་དབང་པོ་གྱུར་ནས་རྒྱུད་སྨད་ཀྱི་མཁན་པོ་མཛད་ཅིང་བྱང་རྩེའི་ཁྲིར་ཕེབས། ༼སྤྱི་ལོ་༡༩༢༠ལོར་༽དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲིར་ཞབས་སོར་འཁོད་དེ་འཁོར་གསུམ་གྱི་འཕྲིན་ལས་མི་ནུབ་པའི་རྒྱུན་བསྲིངས་པའི་མཛད་རྣམ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཁྲི་ཟུར་ནས་བལ་ཡུལ་དུ་འཕགས་པ་ཤིང་ཀུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཉམས་གསོ་དང་། རབ་གནས་བྱས་ཤིང་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་བསྙེན་བཀུར་ཞུས་ཏེ་མཚན་སྙན་གྱི་དབྱར་རྔ་ལྡིར། མཐར་དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་བྱིངས་སུ་གཤེགས། དེའི་ཡང་སྤྲུལ་བྱམས་པ་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་དར་ནི་ལྷ་ལྡན་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་གྲྭ་སར་བཞུགས་ཏེ་ཡི་གེ་དང་དཔེ་ཆ་ལ་གསན་སྦྱངས་མཛད། སླར་བྲག་འགོ་དགོན་དུ་ཕེབས་ནས་ཁྲིར་འཁོད་ཅིང་སྨོན་ལམ་གྱི་དབུ་བཞུགས་མཛད་དེ་བསྟན་འགྲོའི་དོན་རླབས་ཆེན་མཛད་དོ།
སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན།
མཁན་པོ་བློ་བཟང་དབང་ཕྱུག་གི་ཡང་སྤྲུལ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ནི། བྲག་འགོའི་ནོར་པ་ཞེས་པའི་འབྲོག་ཁུལ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུའི་ཐོག་ལྷ་ལྡན་དུ་ཕེབས་ནས་གྲྭ་སར་བཞུགས། མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཐོས་བསམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད། སླར་རང་ཡུལ་དུ་ཕེབས་དེ་བསྟན་པ་ཉམས་གསོ་དང་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད་ནས་དགུང་གྲངས་རེ་གཅིག་ལ་སྐུ་གཤེགས་སོ།
གྲུབ་དབང་བྱ་བྲལ་བ་ཏྲེ་ཧོར་སྐྱོར་དཔོན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ཚེ་དབང་ནོར་བུ།
གྲུབ་དབང་བྱ་བྲལ་བ་ཏྲེ་ཧོར་སྐྱོར་དཔོན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་དགེ་ཚེ་དབང་ནོར་བུ་ནི་བྲག་འགོ་རྫོང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ་དཀྲོ་པ་ཞེས་པའི་གྲོང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། སྐུ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ཐ་མལ་བའི་སྤྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་དང་བརྟན་ཅིང་ངེས་འབྱུང་བྱང་སེམས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཁོང་བྲག་འགོ་དགོན་གྱི་ཆོས་གྲྭར་ཕེབས་ཏེ་ཐོས་ཀློག་གི་མཛད་པ་བཞེས། དེ་ནས་ལྷ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་གྲྭ་སར་བཞུགས་ནས་གཞུང་ཆེན་རྣམས་ལ་གསན་བསམ་རྒྱ་ཆེར་བཞེས་པས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རིམ་ཨང་དང་པོའི་མཚན་སྙན་ཐོབ། རིམ་བཞིན་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་སྨད་གྲྭ་ཚང་དུ་ཞུགས་ནས་གསང་ཆེན་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལའང་ཐོས་བསམ་མཛད་དེ་མཐར་འཇིག་རྟེན་འདི་བའི་བྱ་བཞག་ཡོངས་སུ་སྤངས། སྒོ་གསུམ་དབེན་པར་བརྟེན་དེ་ཐོས་དོན་ཉམས་སུ་བསྟར་བས་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིམ་པ་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་བས་རྗེ་མི་ལ་གཉིས་པ་ཞེས་མཁས་གྲུབ་ཀུན་གྱི་སྤྱི་བོའི་ཅོད་པན་དུ་བཀུར་བ་བྱུང་ངོ་།།
སྐུ་ཞབས་བྱམས་པ་རིན་པོ་ཆེ།
སྐུ་ཞབས་བྱམས་པ་རིན་པོ་ཆེ་ནི། སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་ཧོར་གྱི་བླ་མ་བློ་བཟང་ཞེས་བྱ་བའི་དཔོན་གྱི་སྐུ་རིམ་པ་བླ་མ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་ནང་ནས་སློབ་དཔོན་ཡིན། སྐུ་ཉིད་ཀྱི་བཞུགས་ཡུལ་ནི་བཟང་ར་རི་ཁྲོད་དུ་བྱས་ནས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་བཞེས་མཛད་དེ་མཐར་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་བསྡུས། སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་དགེ་བཤེས་མགོན་པོ་རིན་ཆེན་བྲག་འགོའི་ནོར་བ་ཞེས་པའི་འབྲོག་ཁུལ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་། དབུས་གཙང་ལྷ་ལྡན་གྱི་གྲྭ་སར་ཕེབས་ཏེ་དགེ་བཤེས་ཀྱི་མཚན་བཏགས་བཞེས། དེ་ནས་རང་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་བཤད་ཁྲིད་དང་དབང་ལུང་མང་དུ་སྩལ། མཐར་བྱ་བྲལ་བའི་སྤྱོད་པ་བདག་གིར་བཞེས་ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཉམས་སུ་བསྟར་བས་གྲུབ་པའི་གོ་འཕངས་མཐོར་པོར་གཤེགས། སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་སྐུ་ཞབས་བྱམས་པ་ཐུབ་བསྟན་རིན་ཆེན་ནི། རྟའུ་རུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཕུར་ཅོག་བྱམས་པ་རིན་པོ་ཆེས་ངོས་འཛིན་གནང་། སྐུ་ཞབས་མཁན་སྤྲུལ་གྱིས་སྐུ་བདག་བྱས་ཏེ། དགུལ་ལོ་བཅོ་ལྔའི་ཐོག་ལྷ་ལྡན་དུ་ཕེབས་ནས་འབྲས་སྤུངས་གྲྭ་སར་ཞུགས། ཚོགས་ཆེན་སྤྲུལ་སྐུའི་མཚན་བཞེས་གནང་། གཞུང་པོ་ཏི་ལྔ་ལ་གསན་བསམ་དཔྱིས་ཕྱིན་མཛད། ༼ཕྱི་ལོ་༡༩༥༠ལོར་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་མཁས་བརྟན་ཡོན་ཏན་གྱི་གཟི་འོད་འགྱེད་བཞིན་ད་ལྟའང་བཞུགས།
གཞན་ཡང་མིའི་རྣམ་པར་བརྫུས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་དགེ་བཤེས་བསོད་ནམས་མགོན་པོ་དང་དགེ་བཤེས་ཡེ་ཤེས་ནོར་བུ་སོགས་མཁས་གྲུབ་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་བར་མ་ཆད་པ་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུ་བྱོན་ནས་བཤད་སྒྲུབ་ལས་གསུམ་གྱིས་འགྲོར་ཕན་རྒྱལ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེ་སྤྱི་དང་སྒོས་བྲག་དགོན་འདི་ཉིད་ཀྱི་མདོ་སྔགས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྒོ་ཀུན་ནས་སྤེལ་བའི་རྣམ་ཐར་མཐའ་ཡས་ཀྱང་། དེ་དག་ཚང་མ་ཡི་གེ་ལམ་དུ་འགོད་སྤེལ་བྱས་ན་ཧ་ཅང་སྤྲོས་པར་འཇིགས་ནས་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །
དགོན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མངའ་རིས་སུ་གཏོགས་པའི་རི་ཁྲོད་ཆེ་བཞི།
(༡) སུ་རྒྱས་ཕུགས་ཀྱི་བཟང་ལུང་དཔལ་གྱི་རི་ཁྲོད་ནི་སྔོན་དུས་སུ་རས་པ་བྱང་ཆུབ་འོད་ཟེར་སོགས་སྐྱབས་བཞི་སྡེ་ལྔར་གྲགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་མང་པོའི་བཞུགས་གནས་ཡིན། རིམ་བཞིན་གཞན་ཡང་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་དང་། ལམ་བྲག་རྡོ་རྗེ་འཆང་སྐལ་བཟང་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་ཀྱིས་བཞུགས་གནས་མཛད་ཅིང་། གྲྭ་པ་ཉེར་ལྔ་རེ་བཞུགས་པའི་ལུགས་སྲོལ་ཡོད་དོ།
(༢) ནོར་འུ་ཁུག་གི་ཟུང་འཇུག་དགའ་བའི་རི་ཁྲོད་ནི། ཐོག་མར་སྟོང་སྐོར་བླ་མ་འཇམ་དབྱངས་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་དང་། ཨ་མདོ་བླ་མ་དོན་གྲུབ་མི་ཡི་སེངྒ་གཉིས་ཀྱི་སྒྲུབ་གནས་ཡིན། གྲྭ་པ་ཉེར་ལྔ་རེ་བཞུགས་སྲོལ་ཡོད།
(༣) སེང་ལྡེང་རི་ཁྲོད་ནི། སྔོན་སྤང་ནང་སྐྱབས་མགོན་ཞ་ལུ་བའི་གདན་ས་རེད། དེ་རྗེས་ཨ་བླ་དགེ་བཤེས་ཡེ་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས་བཞུགས། དེ་རྗེས་མཁར་སར་བླ་མ་བསོད་ནསམ་བཀྲ་ཤིས། དེ་ནས་ཀེའུ་ཚང་བླ་མ་བསྟན་འཛིན་ཡར་རྒྱས། དེ་རྗེས་ཀེའུ་ཚང་ཐུབ་བསྟན་དཔལ་ལྡན་དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་ཀྱི་བཞུགས་གནས་མཛད། གྲྭ་པ་ཉེར་ལྔ་རེ་བཞུགས་པའོ།
(༤) བཟང་རྭ་རི་ཁྲོད་ནི། སྔོན་ཧོར་བླ་ཉེར་ལྔའི་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་འཆད་ཉན་མཛད་པའི་བསྒྲུབ་གནས་སུ་དཔོན་དྲིན་རྗེ་ཚེ་བརྟན་ནོར་བུའི་ཕྱག་བཏབ་མཛད། དེའི་རྗེས་སུ་དགེ་བཤེས་མགོན་པོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཇེ་རྒྱས་སུ་བཏང་། དེ་ནས་མཁན་སྤྲུལ་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་དང་ཡང་སྤྲུལ་བྱམས་པ་ཐུབ་བསྟན་རིན་ཆེན་རྣམས་བཞུགས་ཤིང་། གྲྭ་པ་ཉེར་ལྔ་དགེ་ཚུལ་མ་ལྔ་དང་དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷག་ཡོད་དོ།།
ར་གསོ་སྒང་།
ར་གསོ་སྒང་ཟེར་བའི་གནས་དེར་སྔར་ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱི་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་བཞེངས་པའི་མཆོད་རྟེན་དང་དེའི་ནང་རྟན་དུ་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་རིང་བསྲེལ་ཡོད་དོ། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས། རྒྱ་ནག་གོང་མ་ཐང་ཐེ་ཙུང་གི་སྲས་མོ་འུན་ཤིང་ཀོང་ཇོ་བཙུན་མོར་བཞེས་སྐབས། ར་ས་འཕྲུལ་སྣང་གི་ས་སྤྲུལ་པའི་ར་ཞིག་ལ་བཀལ་ནས་འོང་བར། བྲག་འགོ་འདིར་བཞུགས་མལ་མཛད་དེ། ར་དེ་ཉིད་ས་ཕྱོགས་དེ་རུ་གསོ་བར་མཛད་པས། ར་གསོ་སྒང་ཞེས་གྲགས་ཤིང་། བོད་ཀྱི་བློན་པོ་རིག་པ་ཅན་དང་། ཀོང་ཇོ་གཉིས་ཀྱིས་ལྷ་ཁང་བཞེངས་ཏེ་ཇོ་བོ་གཅིག་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱས་པར་ཡང་འདུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །
དེང་སང་གི་བྲག་འགོ་དགོན་པའི་ལོ་རྒྱུས།
དེང་སེང་གི་བྲག་འགོ་དགོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་ཙམ་བཤད་པ་ནི། བསྟན་པ་ཡང་དར་གྱི་སྐབས། ཁྲི་སྤྲུལ་བྱམས་པ་ཆོས་གྲགས་བསྟན་དར་དང་། སྐུ་ཞབས་བྱམས་པ་ཐུབ་བསྟན་རིན་ཆེན། ཁྲི་པ་དགེ་བཤེས་ཨ་རྡོར། དགེ་བཤེས་ཡེ་ཤེས་དོན་འགྲུབ། དབུ་མཛད་འཇམ་དབྱངས། གྲྭ་ཚང་དབུ་མཛད་དགོན་པ་སྐྱབས་སོགས་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ནས་གྲོས་བརྡར་ཏེ་ལྷ་དང་༸གོང་གི་བླ་མ་རྣམས་ལ་ལུང་བསྟན་ཞུས་ཏེ་ཐུགས་རྟགས་བབས་ཡུལ་ནི་མདོ་ཁམས་ཟལ་མོའི་སྒང་གི་སྒང་རྒྱུད་ར་གསོ་བཀྲིས་སྨན་གྱི་རི་འདབས་སུ། སྤྱི་ལོ་༼༡༩༨༤༽ལོར་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ཤིང་ཕོ་བྱི་བའི་ལོ་ཟླ་བ་བཅུ་པའི་ཚེས་བརྒྱད་ཉིན་ཧོར་བྲག་འགོ་དགའ་ལྡན་རབ་བརྟན་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྨང་གཞི་ཐོག་མར་དབུ་འཛུགས་དེ་རྒྱ་ཁྱོན་ཀ་ཐག་གྱ་བརྒྱད་ཅན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། ཀ་ཐག་ཞེ་དགུ་ཅན་གྱི་ཇོ་ཁང་དང་། ཀ་ཐག་ཉེར་དགུ་ཅན་གྱི་སྔགས་ཁང་ཐོག་རྩེག་དང་བཅས་པ་སྤྱི་ལོ་༼༡༩༩༨༽ལོར་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་།
༼དགོན་འདིར༽ དུས་ངན་འཁྲུགས་ལོང་གི་སྐབས་སུ་བསམ་ཤེས་ཅན་གྱི་སྐྱ་སེར་འགས་ལུས་སྲོག་འབེན་དུ་བཙུགས་ཏེ་ལྐོག་ཉར་བྱས་པའི་ནམ་མཁའ་རྒྱན་གྱི་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་སོགས་ཀྱི་ཞལ་ཐང་། སྦུབ་ཆལ། སིལ་སྙན་དང་རོལ་མོའི་རིགས་ཀྱི་རྟེན་རྙིང་སོགས་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་མངས་སུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ།།
འཆད་ཉན་གྱི་སྐོར་ནི། མདོ་ཕྱོགས་དང་སྔགས་ཕྱོགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གསར་བསྐྲུན་གནང་བའི་ནང་བསྟན་སློབ་གྲྭའི་ནང་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་དང་བྱིས་པ་དག་ཡིག་ནས་དབུ་འཛུགས་དེ་རྟགས་འཇུག་གི་བར་རིག་གནས་སྤྱི་དང་བློ་རྟགས་བསྡུས་གསུམ་བཅས་ལ་ཐོས་བསམ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། གྲྭ་ཚང་གི་ཆོས་ར་བའི་ཕར་ཕྱིན་བཞི་དང་། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ནི་འཇང་དགུན་ཆོས་ཀྱི་དཔེ་གཟིགས་ལས་འཛིན་གྲྭ་ལོགས་སུ་མེད། རྒྱུད་གཞུང་བ་རྣམ་པས་བསྙེན་ཆེན་དང་ལས་རུང་འབུམ་ལྔ་སོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ཉམས་བཞེས་ཀྱིས་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེན་མཛད། གཞན་ཡང་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རིགས་གཞུང་མང་པོ་བདག་གིར་མཛད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་མ་བྲིས་སོ།།
མཆན།
རྒྱུ་ཆ།
བྲག་འགོ་དགོན། ༢༠༢༡. བྲག་འགོ་དགོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར། ལོན་ཌོན། བོད་ཀྱི་བང་ཁྲི། Tib Shelf I002.
མཇུག་བྱང་།
བྲག་འགོ་དགོན་པའི་དྲ་གནས།
༄༅། །བྲག་འགོ་དགོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་ཙམ་གླེང་བ།
སྙིང་བསྡུ།
Drago Monastery (brag 'go dgon) has its historical roots during the Tibetan empire. History says that Drogo Monastery used to be a Nyingma monastery until it was converted to the Geluk tradition in the 17th century. Currently, it has around 400 to 500 monks, including the monks who are studying at Drepung Loseling Monastery in south India. Being the largest monastery in Drago, it plays a pivotal role in preserving Tibetan culture and spreading the Buddhadharma.
AUTHOR
Drago Monastery
TRADITION
Geluk
FOUNDED
c. 920
REGION
Associated People
Trehor Kyor Pönpo Rinpoche Tsewang Norbu
Not found on BDRC:
Dza Chöje Ngawang Puntsok
Tseten Norbu
Namkha Gyen
Kardze Kushab Trungsar Lama Lobsang Puntsok
Keutsang Lobsang Tenzin Yargye
Keutsang Choktrul Rinpoche, Tubten Palden Gelek Nyamgyal
Dragkar Tulku Lobsang Palden Tenzin Nyendrak
Jampa Chökyi Tendar
Tulku Lobsang Palden Tenpe Gyaltsen
Kushab Jampa Rinpoche
Hor Lama Lobsang
Geshe Gönpo Rinchen
Kushap Jampa Rinchen
Gehse Sönam Gönpo
Geshe Yeshe Norbu
Repa Janchup Öser
Lobsang Tsultrim Tenpe Gyaltsen
Lamdrak Dorjechang Kalsang Namgyal
Tongkor Lama Jamyang Gedun Gyatso
Amdo Lama Döndrub Miyi Senge
Pangnang Kyabgön Shalupa
Ala Geshe Yeshe Tsöndru
Kharsar Lama Sönam Tashi
Tripa Geshe Ador
Geshe Yeshe Döndrub
Umdze Jamyang
Dratsang Umdze Gönpa Kyab
TRANSLATOR
Tib Shelf
INSTITUTION
INCARNATION LINES
Keutsang
Dragkar
Kushab Jampa Rinpoche